આજના સમયમાં દરેક વ્યક્તિ પોતાના ભવિષ્ય માટે બચત કરવા માંગે છે. ખાસ કરીને, સામાન્ય વર્ગના લોકો માટે બચત ખાતું (Savings Account) મહત્વપૂર્ણ સાધન છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે જો તમે તમારા બચત ખાતામાં નિર્ધારિત મર્યાદા કરતાં વધુ રોકડ જમા કરાવશો તો આવકવેરા વિભાગ તમારી પાસેથી પૂછપરછ કરી શકે છે?

જો તમે તમારા બચત ખાતામાં વધુ પડતી રોકડ જમા કરો છો, તો તે તમને મોંઘુ પડી શકે છે. આવકવેરા વિભાગે કેટલાક કડક નિયમો બનાવ્યા છે, જો ઉલ્લંઘન થાય તો નોટિસ મોકલી શકાય છે. જો જવાબ સંતોષકારક ન હોય, તો તેના પરિણામો દંડથી લઈને એકાઉન્ટ ફ્રીઝ અને જેલ સુધીની હોઈ શકે છે.
એક વર્ષ માટે રોકડ મર્યાદા નક્કી કરવામાં આવી છે?
જો તમે નાણાકીય વર્ષમાં તમારા બચત ખાતામાં રૂ. 10 લાખથી વધુ રોકડ જમા કરો છો, તો આવકવેરા વિભાગ તેના સ્ત્રોત વિશે પૂછપરછ કરી શકે છે.
વિભાગ તમને પૂછી શકે છે કે આટલી મોટી રકમ ક્યાંથી આવી અને તેનો ટેક્સ શા માટે ચૂકવવામાં આવ્યો નથી.
જો જવાબ સંતોષકારક ન હોય તો વિભાગ કાર્યવાહી કરી શકે છે.
તેથી, ટેક્સ નિષ્ણાતની સલાહ લેવી અને સાચો જવાબ આપવા સલાહ આપવામાં આવે છે.
ચાલો જાણી લઈએ बचત ખાતા સંબંધિત મહત્વના નિયમો અને આવકવેરાની સંભવિત તપાસ વિશે વિગતવાર માહિતી:
Also Read : PAN Card Apply Online Kaise Kare जानिए पूरा तरीका आसन भाषा में….
1. બચત ખાતામાં રોકડ જમા કરાવવાની મર્યાદા
આવકવેરા વિભાગના નિયમો મુજબ, એક નાગરિક તેના બચત ખાતામાં એક નક્કી મર્યાદા સુધી રોકડ જમા કરાવી શકે છે. જો તમે વર્ષ દરમિયાન ₹10 લાખ અથવા તેથી વધુ રોકડ તમારા ખાતામાં જમા કરાવશો, તો તે આવકવેરા વિભાગની નજરમાં આવી શકે છે.
મુખ્ય મુદ્દા:
- ₹10 લાખથી વધુ રોકડ જમા કરવાથી IT વિભાગને રિપોર્ટ મોકલવામાં આવે છે.
- આ રકમ એક કે તેથી વધુ ટ્રાન્ઝેક્શનમાં જમા કરાવવામાં આવી હોય તો પણ તે ગણવામાં આવશે
2. આવકવેરા વિભાગ કેમ ચેક કરે છે?
આવકવેરા વિભાગ પાસે Annual Information Statement (AIS) અને Statement of Financial Transactions (SFT) હોય છે, જે બેંકો, પોસ્ટ ઓફિસ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ જેવી સંસ્થાઓ પાસેથી મળતી માહિતીના આધારે કાર્ય કરે છે. જો કોઈ વ્યક્તિનું રોકડ વ્યવહાર વધુ હોય અને તેની આવકથી સંગત ન હોય, તો તપાસ થઈ શકે છે.
3. PAN કાર્ડ અને KYCની ભૂમિકા
- કોઈપણ મોટા ટ્રાન્ઝેક્શન માટે PAN કાર્ડ ફરજિયાત છે.
- જો તમે ₹50,000થી વધુ રકમ જમા કરો છો તો પણ બેંક PAN માગી શકે છે.
- KYC આધારિત ખાતા હોવા છતાં, નિયમોનું પાલન જરૂરી છે.
4. શું કરવું જો વધુ બચત કરવી હોય?
જો તમારી આવક યોગ્ય રીતે આવકવેરા રિટર્નમાં દર્શાવવામાં આવી છે અને તમામ પત્રો પ્રમાણભૂત છે, તો ઘબરાવાની જરૂર નથી. તમે નીચેના વિકલ્પો અપનાવી શકો છો:
- રોકડના બદલે ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શન કરો.
- તમારું રોકાણ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, અથવા PPF જેવા ઓપ્શનમાં કરો.
- દરેક મોટાં વ્યવહાર માટે યોગ્ય દસ્તાવેજ રાખો.
5. આવકવેરા વિભાગથી નોટિસ આવે તો શું કરવું?
- શાંતિ જાળવો, નોટિસ મળ્યા બાદ જવાબ આપો.
- તમામ દાખલાઓ (જેમ કે વ્યવસાયની આવક, ભાડું, વ્યાજ આવક) રજૂ કરો.
- જરૂર પડે તો તમારું CA અથવા ટેક્સ કન્સલ્ટન્ટ સંપર્ક કરો.
આ બાબતોનું ધ્યાન અવશ્ય રાખો.
1. રોકડ જમા કરતી વખતે તેનો સ્ત્રોત સ્પષ્ટ હોવો જોઈએ.
- ઉદાહરણ: પગાર, ભેટ, વેચાણ, લોન વગેરે.
- પુરાવા તરીકે રસીદ, બેંક ટ્રાન્સફર સ્લિપ અથવા વ્યવહારનો રેકોર્ડ રાખો.
2. ITR માં મોટી રકમ વિશે માહિતી આપો.
- જો તમારી જમા રકમ કરપાત્ર આવકના દાયરામાં આવે છે, તો તેની વિગતો આવકવેરા રિટર્નમાં ભરો.
3. નાના ભાગોમાં મોટી રકમ જમા કરો.
પરંતુ આ પ્રયાસમાં નિયમોનું ખોટું અર્થઘટન કરશો નહીં, કારણ કે નાની રકમની વારંવાર રોકડ જમા કરાવવી પણ શંકાસ્પદ બની શકે છે.
નિષ્કર્ષ:
બચત ખરેખર જરૂરી છે, પણ નિયમોને અવગણવાથી મુશ્કેલી ઊભી થઈ શકે છે. તમારું પૈસાનું વ્યવસ્થાપન અને ટ્રાન્ઝેક્શન પારદર્શક રાખો. નિયમો મુજબ વ્યવહાર કરો અને બિનજરૂરી પૂછપરછથી બચો.